บรรทัดฐานทางสังคม

1. วิถีชีวิตประชาชน เป็นแบบแผนในการปฏิบัติหน้าที่ซึ่งโดยทั่วไปแล้วทุกคนในสังคมปฏิบัติจนติดเป็นนิสัยโดยไม่ต้องมีศีลธรรมและกฎหมาย ผู้ที่ไม่ปฏิบัติตามจะไม่ถูกลงโทษ มีแต่เรื่องซุบซิบ เช่น เรื่องกิน คุณต้องใช้ช้อนกลางตักอาหารออกมา ถ้าไม่ใช้ช้อนกลางก็ไม่เป็นไร ก็แค่ถูกตำหนิเพราะไม่มีมารยาทในการกิน เส้นทางของแต่ละภาคประชาสังคม แต่ละสังคมมีความแตกต่างกันจึงมีวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน แนวทางพฤติกรรมของบุคคลและสังคมที่ปฏิบัติตามพฤติกรรม เป็นที่ยอมรับในสังคมเช่นกัน เช่น ให้ผู้สูงอายุนั่งบนรถ วิถีชีวิตยังหมายถึงบรรทัดฐานทางสังคม พิธีกรรมต่างๆ ในยุคปัจจุบัน เช่น การแต่งกาย การรับประทานอาหาร อาบน้ำวันละสองครั้ง เป็นต้น ผู้ที่ละเลยปฏิบัติตามแนวทางเหล่านี้จะถูกลงโทษ การล้อเลียน หรือข่าวลืออื่นๆ ที่ทำให้สมาชิกติดตามเขา

2. จารีต มีความหมายเดียวกับคำว่า “คุณธรรม” ประเพณีเป็นบรรทัดฐานทางสังคมสำหรับทุกคนในสังคม ต้องทำเป็นพฤติกรรมตามกระบวนการที่จำเป็นต่อความสงบเรียบร้อยและสวัสดิการสังคม ประเพณีสำคัญกว่าที่คนเป็นอยู่ เป็นความรู้สึกว่า อะไรผิด อะไรถูก ใครฝ่าฝืนจะถูกสังคมลงโทษ หรือถูกตำหนิอย่างรุนแรง ในสังคมไทย มีประเพณีบางอย่างที่สำคัญมาก แม้จะไม่ได้บัญญัติเป็นกฎหมาย เช่น ความกตัญญู ความอาวุโส ความซื่อสัตย์ระหว่างสามีภริยา การเคารพผู้เฒ่า เป็นต้น แบบแผนของสมาชิกในสังคม บรรทัดฐานทางสังคม ความเข้มงวดมีความสำคัญมากกว่าเส้นทางของอารยธรรม ผู้ใดฝ่าฝืนจะถูกสังคมประณามอย่างรุนแรง กฎศีลธรรมมักเป็นสิ่งต้องห้าม และมีหลายประเด็นเกี่ยวกับศีลธรรมและความรับผิดชอบที่เกี่ยวข้อง